Κακή διαγωγή
του Γιώργου Μαργαρίτη
Η συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ αφορούσε, για μια ακόμα φορά, την «στρατηγική εθνικής ασφάλειας». Με όσα γνωρίζουμε την εισήγηση θα έκανε σε αυτό ο Θάνος Ντόκος. Στεκόμαστε στο όνομα όχι εξαιτίας των αμφιλεγόμενων σχετικών απόψεων που έχει εκφράσει στο παρελθόν όσο για να επισημάνουμε ότι το πρόσωπο αυτό μεταφέρει κυρίως και καταθέτει την προσωπική του εκτίμηση και θέση για τα όσα συμβαίνουν. Εξακολουθεί να μην υπάρχει ένα θεσμικά συλλογικό σώμα ανάλυσης και διαμόρφωσης αυτού που ονομάζουμε εθνική στρατηγική. Η λογική της «Αριστείας», εξαιρετικά αρεστή σε αυταρχικά καθεστώτα, υπονομεύει κάθε σοβαρή, συνεκτική και σφαιρική ανάλυση των ζητημάτων εξωτερικής πολιτικής που, με δραματικό τρόπο, αντιμετωπίζει η χώρα.
Από τα όσα διαρρέουν και κυκλοφορούν, η «εθνική στρατηγική», στην παρούσα συγκυρία, έχει την αισιόδοξη και την απαισιόδοξη πλευρά της. Η πρώτη φαίνεται να υπερτερεί. Στην Πράγα, ακούγεται, στην γνωστή συνάντηση ηγετών, ο Ερντογάν «εξετέθη» μπροστά στους ηγέτες των «δυτικών» κρατών. Έδειξε πόσο απολίτιστος, επιθετικός, κακομαθημένος και εμπαθής -κατά της Ελλάδας- είναι. Σε περίπτωση που η σύναξη της Πράγας ήταν κάτι ως σχολική τάξη, είναι περίπου βέβαιο ότι ο ηγέτης της Τουρκίας θα στιγματιζόταν με «διαγωγή κοσμία», ίσως μάλιστα κάτι πιο βαρύ.
Επιπλέον η πρόσφατη συμφωνία μεταξύ του Λιβάνου και του Ισραήλ για τον καθορισμό των ορίων της μεταξύ τους ΑΟΖ -και των σημαντικών κοιτασμάτων σε αυτή- θεωρήθηκε ως απόδειξη της ισχύος του διεθνούς δικαίου της θάλασσας και, συνακόλουθα, της ισχύος των ελληνικών θέσεων. Οι τελευταίες είναι τόσο ισχυρές που, όπως φαίνεται, δεν χρειάζεται ούτε να διακηρύξει τα εκπορευόμενα από το δίκαιο αυτό δικαιώματά της η Ελλάδα! Ήρθε και η δήλωση του Αιγύπτιου υπουργού ενάντια στην νέα τουρκο-λιβυκή συμφωνία για να ολοκληρώσει τον ελληνικό διπλωματικό θρίαμβο.
Ο θρίαμβος θρίαμβος, η πραγματικότητα όμως είναι άλλο πράγμα. Η «γλώσσα» Λιβύων και Τούρκων αξιωματούχων καθιστά σαφέστατα σαφή την πρόθεσή τους να αξιοποιήσουν την πρόσφατη συμφωνία επί του πεδίου: με έρευνες δηλαδή και γεωτρήσεις νότια της Κρήτης. Το πόσο νότια δεν το προσδιορίζουν, τα όσα λένε όμως υποδηλώνουν ότι δεν θα παραμείνουν στα πολύ νότια…. Στην δε μακρινή Ουάσιγκτον το πολιτικό σκηνικό αμφιταλαντεύεται «θεατρικά» στην υπόθεση της παράδοσης αναβαθμισμένων F-16 V στην Τουρκία. «Στρατηγικοί εταίροι» εξάλλου και οι τρεις -Ελλάδα, Τουρκία, ΗΠΑ….
Η στρατηγική λοιπόν, πέρα από την παρακολούθηση και αξιολόγηση της διαγωγής του κου Ερντογάν θα είχε πλούσιο υλικό να ασχοληθεί και πλήθος προβλήματα να επιλύσει. Μερικές από τις λύσεις -τα σχέδια- που το ΚΥΣΕΑ θα υιοθετήσει εύλογα θα παραμείνουν μυστικές. Υπάρχουν όμως άλλες οι οποίες επιβάλλεται να γίνουν δημόσιες. Πόσο νότια από την Κρήτη χαράσσονται οι «κόκκινες γραμμές» της Ελλάδας; Πόσο ανατολικά από την Κάρπαθο; Τα νησιά του Αιγαίου θα τα υπερασπίσει άμεσα ή έμμεσα ή Ελλάδα; Με «ανακαταλήψεις» που ακούγεται ή με απειλή «ισοδύναμου πλήγματος» στον επιτιθέμενο; Με αντίδραση «θερμού επεισοδίου» ή με γενικευμένη σύρραξη; Με «προσφυγή σε διαιτησία» ή με δυναμική αντίδραση. Με διεκδίκηση ΑΟΖ και 12 μιλίων ή με την τρέχουσα απραξία;
Οι ξεκάθαρες θέσεις -γνωστές στον ελληνικό λαό, στους «συμμάχους» και στον αντίπαλο προλαβαίνουν τον πόλεμο. Αντίθετα το κενό, τον φέρνει πιο κοντά. Ακόμα και ένας με διαγωγή «κοσμία» μπορεί να αντιληφθεί το γιατί.