Ἡ Ἑλληνικὴ Ἐπανάσταση καὶ ἡ Ρωσία
Ἕνα σχόλιο τοῦ Νικολάου Σπηλιάδη*, πρωθυπουργοῦ τοῦ Καποδίστρια καὶ ἕνα τοῦ Χαραλάμπους Μηνάογλου:
«Ἡ Ρωσία, ἥτις διὰ τῶν λογχῶν της τῶν καλυπτομένων ἀπὸ κλέος καὶ ἀθανασίαν, κατέστησε τὴν Ἑλλάδα ἀνεξάρτητον βασίλειον, καὶ ἥτις ἀπέδωκεν εἰς τὸν κόσμον ἓν ἔθνος χάριν τῆς εὐλαβείας τὴν ὁποίαν ὤφειλε νὰ ἔχῃ πρὸς τοὺς προγόνους τοῦ ἔθνους τούτου καὶ πρὸς τὸ ἔθνος αὐτό».
Ν. Σπηλιάδης, Ἀναίρεσις: Ἀπάντηση ἑνὸς Ἕλληνα στὸν Friedrich Thiersch, μετάφραση Αλ. Παπαδιαμάντης.
Ὁ Ρωσοτουρκικὸς Πόλεμος 1828-1829 δὲν ἀποτέλεσε παρὰ ἕναν κρίκο στὴν μακρὰ ἀλυσίδα τῶν ρωσοτουρκικῶν πολέμων ἀπὸ τὰ χρόνια τοῦ Πέτρου μέχρι τὶς μέρες μας. Βεβαίως, ἀποτέλεσε ἕναν ἰδιαίτερα σημαντικό, ἕναν χρυσὸ κρίκο θὰ μποροῦσε κανεὶς νὰ πεῖ. Αὐτὸν τὸν χρυσὸ κρίκο γιὰ τὴν Ρωσία κατέστησε… ὁλόχρυσο γιὰ τὴν Ἑλλάδα ὁ Ἰωάννης Καποδίστριας, ὁ ὁποῖος μὲ τὴν διπλωματικὴ εὐφυία του καὶ τὴν πολιτικὴ προνοητικότητά του κατόρθωσε ὥστε αὐτὴ ἡ σπουδαία ρωσικὴ νίκη νὰ ἀποφέρει περισσότερα στὴν Ἑλλάδα παρὰ στὴν ἴδια τὴν Ρωσία.
Κατὰ τὰ ἐννέα ἔτη ποὺ διαρκοῦσε μέχρι τότε ἡ Ἑλληνικὴ Ἐπανάσταση ὁ Σουλτάνος ἐπέμενε ὅτι ἐπρόκειτο γιὰ μία παράνομη ἐξέγερση, τὴν ὁποία ἀργὰ ἢ γρήγορα θὰ κατέστειλε. Λόγῳ, ὅμως, τῆς πανωλεθρίας ποὺ ὑπέστη ἀπὸ τὶς ρωσικὲς δυνάμεις ἐξαναγκάστηκε νὰ ὑπογράψει πὼς δεχόταν τὶς ἀποφάσεις τῶν Δυνάμεων. Ἀποδεχόταν, δηλαδή, ὅτι θὰ ὑπῆρχε μιᾶς κάποιας μορφῆς αὐτόνομο κράτος. Αὐτό, βέβαια, ὁ Καποδίστριας δὲν μποροῦσε νὰ τὸ ἀφήσει ἔτσι, ἀλλὰ εἶχε προλειάνει ἤδη τὸ διπλωματικὸ ἔδαφος γιὰ νὰ ἐπιτύχει τὴν ἀνεξαρτησία. Στὶς συνομιλίες του μὲ τὴν ἀγγλικὴ πλευρὰ ἄφηνε νὰ διαφαίνεται ἡ ἐκτίμησή του ὅτι, ἐὰν οἱ Ἀγγλογάλλοι δὲν ἔδιναν κάτι παραπάνω, ἐὰν οἱ Ἄγγλοι δηλαδὴ ἐπέμεναν στὴν αὐτονομία, τὴν ὁποία οἱ Ἕλληνες ἔβλεπαν νὰ τοὺς προσφέρουν οἱ Ρῶσοι, ἡ ἀγγλικὴ ἐπιρροὴ πάνω στὸ ὑπὸ σύσταση κράτος θὰ χανόταν ὁριστικά. Ἔτσι, ὁδηγηθήκαμε τὴν ἑπόμενη χρονιά, τὸ 1830 στὴν βρετανικὴ πρόταση γιὰ ἀνεξαρτησία, ἡ ὁποία ὑλοποιήθηκε μὲ τὸ πρωτόκολλο τοῦ Λονδίνου τῆς 3ης Φεβρουαρίου 1830, τὸ ὁποῖο συνυπέγραψαν ἡ Ρωσία καὶ ἡ Γαλλία.
*Ὁ Νικόλαος Σπηλιάδης (Τριπολιτσὰ 1785 – Ναύπλιο 1862) ἦταν Φιλικός, πρωτεργάτης καὶ ἀγωνιστὴς τοῦ ἀγῶνα τοῦ 1821, συγγραφέας καὶ πολιτικὸς τῆς νεοσύστατης Ἑλλάδας, πληρεξούσιος στὴν Δ’ καὶ Ε’ ἐθνοσυνέλευση τὸ 1829 καὶ τὸ 1832 ἀντίστοιχα καὶ Γραμματέας τῆς Ἐπικράτειας στὴν Κυβέρνηση Καποδίστρια.
