ΔΕΘ: Πουλώντας «φύκια για μεταξωτές κορδέλες»
του Παύλου Δερμενάκη
Η «παράσταση» που παρουσιάζεται κάθε χρόνο το Σεπτέμβριο από το πολιτικό σύστημα στη Θεσσαλονίκη με αφορμή τη ΔΕΘ ξεκίνησε και για το 2022. Επιπλέον στοιχείο της τρέχουσας παρουσίασης ο καθαρά προεκλογικός χαρακτήρας αφού στο διάστημα μέχρι την επόμενη ΔΕΘ θα πραγματοποιηθούν οι βουλευτικές εκλογές. Συνεπώς η υποκριτική από πλευράς των συμμετεχόντων, το «τάξιμο» και η φραστική πόλωση έχουν την τιμητική τους. Οι πρώτες παραστάσεις ήδη δόθηκαν. Ο κ. Μητσοτάκης ως πρωθυπουργός ξεκίνησε το περασμένο Σάββατο και ακολούθησαν ο κ. Ανδρουλάκης, ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, ο κ. Βαρουφάκης, ΜέΡΑ25, και ο κ. Τσίπρας, ΣΥΡΙΖΑ.
Στην ατζέντα της ΔΕΘ 2022, εκτός από τη γενικότερη άκρως προβληματική κατάσταση της οικονομίας στο πλαίσιο και της διεθνούς συγκυρίας, υπάρχουν δύο ειδικότερα καυτά θέματα: Ο επιδεινούμενος πληθωρισμός και η ενεργειακή ακρίβεια που οδηγούν σε περαιτέρω φτωχοποίηση τα λαϊκά στρώματα. Αυτά τα δύο θέματα οδηγούν σε απόγνωση μεγάλο τμήμα του λαού και γι’ αυτό περιμένει απαντήσεις σε αυτά για να δει πως θα μπορέσει να περάσει τον πολύ δύσκολο χειμώνα που έρχεται.
Κυβερνητική κοροϊδία
Οι απαντήσεις που έδωσε ως κυβέρνηση ο κ. Μητσοτάκης σε αυτά είναι μια επανάληψη αλλά διευρυμένη, λόγω συνθηκών (αρχικά η πανδημία, τώρα η ενεργειακή κρίση), επιδοματολογίας-βοηθημάτων βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα που φυσικά δεν λύνουν τα προβλήματα. Επανέλαβε για μία ακόμα φορά την ίδια πολιτική που εφαρμόζεται διαχρονικά από τις κυβερνήσεις Σαμαρά-Βενιζέλου, Τσίπρα και τώρα τη δική του, με μόνη διαφορά ότι τώρα έχει μεγαλύτερη ευχέρεια σε σχέση με τον έλεγχο των δανειστών για τις «παροχές» καθώς υπάρχει γενική δημοσιονομική χαλάρωση στην Ε.Ε. Έτσι φρόντισε να φανεί «απλωμένο» το εύρος των παροχών τόσο σε είδη όσο και σε ποσά και κριτήρια. Εξάγγειλε παροχές 5,5 δισ. ευρώ με 21 κυρίως έκτακτα μέτρα. Φυσικά αυτές οι παροχές δεν είναι όλες για τώρα καθώς κάποιες πάνε στα επόμενα έτη (2023 και 2024). Επίσης όλα όσα ανέφερε δεν είναι «παροχές» ΔΕΘ αλλά υποχρεώσεις που έχουν αναληφθεί και θα έπρεπε να υλοποιηθούν (π.χ. αυξήσεις συντάξεων) ανεξάρτητα αν μπήκαν στο «πακέτο ΔΕΘ» για να το «φουσκώσουν».
Η «συνταγή» της επιδοματολογίας αποτελεί πλέον τη «λύση» για κάθε πρόβλημα. Μετά τα Fuel Pass, Power Pass, Travel Pass φτάσαμε για τον εξαθλιωμένο από τις πολιτικές τους λαό στο Food ή Super Market Pass (Επιταγή Ακρίβειας)!. Δίνονται προσωρινά επιδοματάκια «δια πάσαν νόσον» αντί να στηριχτεί και να ενισχυθεί το εισόδημα από την εργασία με παραγωγικές επενδύσεις και προστασία των εργατικών δικαιωμάτων. Μάλιστα με αφορμή την παρούσα κρίση ενισχύεται η «απελευθέρωση» της αγοράς εργασίας με την κατάργηση των εργατικών δικαιωμάτων (νόμος πλέον Χατζηδάκη) ενώ οι επενδύσεις είναι υπόθεση αποκλειστικά του ιδιωτικού τομέα με κριτήριο την μέγιστη δυνατή κερδοφορία του (δείτε περισσότερα επί του θέματος στο άρθρο του Κώστα Μελά).
Με ένα μέρος από τα χρήματα που εμείς οι ίδιοι πληρώνουμε ασκεί την επιδοματική πολιτική η εκάστοτε κυβέρνηση. Μας διανέμει ένα μέρος από τα χρήματα που μας εισπράττει, δηλαδή αναδιανέμει την μεταξύ μας φτώχεια φροντίζοντας να «βελτιώνεται» ο μέσος όρος
Μία από τις σημαντικότερες αναφορές του κ. Μητσοτάκη αφορούσε τις αυξήσεις των συντάξεων. Βέβαια αυτό δεν είναι «παροχή ΔΕΘ» όπως είπαμε αλλά ανειλημμένη υποχρέωση θεσμικά. Φαίνεται ότι θα καταλήξουν σε αύξηση της τάξης του 6% με βάση τους δείκτες υπολογισμού (πληθωρισμός Ιανουαρίου 2023 και αύξηση ΑΕΠ 2022). Μόνο που… 1) Αυτή η αύξηση είναι η πρώτη μετά από 13 χρόνια μειώσεων που οδήγησαν το ετήσιο εισόδημα των συνταξιούχων στο 50%-60% συγκριτικά με το 2009. 2) Δεν αφορά όλους τους συνταξιούχους. Αύξηση θα πάρουν τα 2/3, δηλαδή 1,5 εκατ. συνταξιούχοι. Οι υπόλοιποι 850 χιλιάδες θα «πάρουν» λογιστική αύξηση, δηλαδή «αέρα κοπανιστό», καθώς το ποσό της αύξησης θα μειώσει την «προσωπική διαφορά» από τον επανυπολογισμό που έγινε με το νόμο «Κατρούγκαλου-ΣΥΡΙΖΑ». 3) Ακόμα και αυτό το 6% είναι «σταγόνα στον ωκεανό» όταν από τον πληθωρισμό οι συνταξιούχοι έχουν χάσει ήδη μέχρι τώρα (Ιούλιο 2020 – Αύγουστος 2022) 12,8% και φυσικά αφήνουμε εκτός συζήτησης ότι χάθηκε με τις μνημονιακές περικοπές.
Η φύση της κυβερνητικής πολιτικής και οι ευαισθησίες της καταγράφονται και τα ακόλουθα: Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι θα παραμείνει μέχρι τον Ιούλιο 2023 ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ στις συγκοινωνίες, στον καφέ, στα μη αλκοολούχα ποτά, στον πολιτισμό, τουρισμό, γυμναστήρια και σχολές χορού. Φυσικά είναι κάτι που μια μερίδα κόσμου ως καταναλωτές ωφελούνται καθώς και οι σχετικοί επαγγελματίες. Όμως η κυβέρνηση αρνείται πεισματικά να μειώσει τον ειδικό φόρο κατανάλωσης και το ΦΠΑ 24% στα καύσιμα που στις παρούσες συνθήκες αποτελούν χαράτσια για το λαό και τροφοδοτούν την αλυσιδωτή άνοδο των τιμών στα πάντα, ούτε να καταργήσει ή έστω να ελαχιστοποιήσει το ΦΠΑ στα βασικά τρόφιμα.
Επιδοματολογία χωρίς όριο
Συνολικά η συνέχιση της πολιτικής με τα «επιδοματάκια» κάθε άλλο παρά λύνει τα προβλήματα. Σε ένα βαθμό μάλιστα συμβάλλει στην αναδιανομή σε βάρος κάποιων τμημάτων από τους αδύναμους ή ακόμα και τους πλέον αδύναμους οικονομικά που για κάποιους λόγους δεν πληρούν τα απαιτούμενα κριτήρια λήψης των επιδομάτων. Τα χρήματα που δίνει η εκάστοτε κυβέρνηση με την «επιδοματολογία» είναι χρήματα που πληρώνει ο λαός. Στον Κρατικό Προϋπολογισμό 2022 το 57% των φορολογικών εσόδων προβλέπονταν από έμμεσους φόρους (ΦΠΑ, Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης κ.λπ.) και αυτό φυσιολογικά έχει επιδεινωθεί λόγω του πληθωρισμού καθώς οι έμμεσοι φόροι αυξάνονται πάνω από τις κυβερνητικές προβλέψεις και συμβάλλουν στην πληρωμή των επιδομάτων. Ως γνωστό τους έμμεσους φόρους τους πληρώνει ο λαός μέσω των αγορών αγαθών και υπηρεσιών καταβάλλοντας πολύ μεγάλο ποσοστό του εισοδήματός του συγκριτικά με τους έχοντες. Οι φόροι των εταιρειών ήταν μόλις 7,6% του συνόλου των φορολογικών εσόδων. Συνεπώς με ένα μέρος από τα χρήματα που εμείς οι ίδιοι πληρώνουμε ασκεί την επιδοματική πολιτική η εκάστοτε κυβέρνηση. Μας διανέμει ένα μέρος από τα χρήματα που μας εισπράττει, δηλαδή αναδιανέμει την μεταξύ μας φτώχεια φροντίζοντας να «βελτιώνεται» ο μέσος όρος.
Από τη στιγμή που δεν υπάρχει αναπτυξιακή πολιτική, σχεδιασμός για τη δημιουργία παραγωγικών θέσεων εργασίας που θα βελτιώνουν την κατάσταση συνολικά της οικονομίας αλλά και το εργατικό εισόδημα είναι μοιραίο οι πολιτικές αναδιανομής μέσω των προσωρινών επιδομάτων να μην λύνουν κανένα πρόβλημα. Μοιάζουν με τη βοήθεια που δίνουμε στο δρόμο σε κάποιο άνθρωπο που έχει ανάγκη. Θα τον βοηθήσει να περάσει με κάποιο τρόπο τη σημερινή μέρα. Για την επόμενη θα είναι και πάλι στην ίδια κατάσταση. Εκεί έχει οδηγηθεί ο ελληνικός λαός. Να περιμένει την ελεημοσύνη της εκάστοτε της κυβέρνησης η οποία του παίρνει περισσότερα με τη φορομπηχτική πολιτική και του «επιστρέφει» ένα πολύ μικρό μέρος από αυτά με επιδοματάκια χωρίς προοπτική για τη βελτίωση της ζωής του.