ΑΓΝΩΣΤΕΣ ΠΤΥΧΕΣ ΤΗΣ 21ης ΑΠΡΙΛΙΟΥ: συγκρατούμενος των πρωτεργατών μιλά στις ΑΝΙΧΝΕΥΣΕΙΣ
Του Παντελή Σαββίδη
Α’ ΜΕΡΟΣ: Η ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΗΣ 21ης ΑΠΡΙΛΙΟΥ
Η σειρά ντοκυμαντέρ του Παπαχελά στον Σκάι επανέφερε στον δημόσιο λόγο την κρίσιμη δεκαετία 1964-1974 κατά την οποία διαμορφώθηκε μια γενιά. Σ αυτήν την γενιά ανήκω και εγώ.
Παρόλο που ασχολήθηκα αρκετά με την ίδια περίοδο κάθε φορά που συναντώ ένα πρόσωπο που πρωταγωνίστησε σε εκείνα τα γεγονότα κάτι σημαντικό προστίθεται στην ενημέρωση και στην οπτική μου.
Καθώς, λοιπόν, αναζητώ πηγές πού έζησαν τά γεγονότα συνάντησα τον Επίλαρχο, όπως υπογράφει στα βιβλία του, Ιωάννη Αλμπάνη ο οποίος μυήθηκε στην ομάδα που πραγματοποίησε το πραξικόπημα υπο τον Παπαδόπουλο πρίν εκδηλωθεί και συμμετείχε το βράδυ της 21ης Απριλίου επικεφαλής ομάδος Τεθωρακισμένων {από το ΚΕΤΘ (ΓΟΥΔΗ) και ΤΟΜΑ από το Μηχανοκίνητο Τάγμα Πεζικού Χαϊδαρίου( Διοικητής ο Αντισυνταγματάρχης Αντώνιος Μέξης).
Μετά την Μεταπολίτευση ο Ι. Αλμπάνης κατηγορήθηκε τόσο γι’ αυτήν όσο και γιά άλλη, υποτιθέμενη, όπως λέει ο ίδιος, συμμετοχή του στο κατ ευφημισμόν Πραξικόπημα της Πυζάμας προς ανατροπήν της Νέας Καταστάσεως το οποίο, όπως μου διηγήθηκε, οργανώθηκε απο τον τότε ΥΠΕΘΑ Ευάγγελο Αβέρωφ προκειμένου να αρχίσει, και άρχισε, η λεγομένη εκκαθάρισις τών Ενόπλων Δυνάμεων υπό των «Χουντικών σταγονιδίων».
Ο Ιωάννης Αλμπάνης αφηγείται:
«Έτσι λοιπόν ευρέθη εις Δικαστικάς περιπετείας τόσον μετά της τριανδρίας τού Στρατιωτικού Καθεστώτος (Παπαδόπουλον-Παττακόν-Μακαρέζον) όσον και ετέρους Αξιωματικούς διά την «Πυζάμαν» βιώσας ούτω πώς εις τάς φυλακάς σχεδόν επι 3ετίαν χωρίς ποτέ να καταδικασθώ δι’ ό,τι εκατηγορούμην.
Ούτω πώς λοιπόν εύλογον ήτο συναγελαζόμενος μεθ’ όλης της ηγεσίας τού Καθεστώτος πλείστα όσα είδον και ήκουσον και επειδή ήμουν ο νεαρώτερος στην ηλικίαν μεταξύ των Απριλιανών τότε και επειδή είχον το χάρισμα τού γράφειν εκρίθη ότι θα έπρεπεν να γνωρίζω καλύτερον τά γεγονότα και εις λεπτομερείας ώστε μελλοντικώς, όπως τώρα, να τά παραδώσω όπως πραγματικώς έγιναν τότε και όχι όπως μέχρι σήμερον μετά 50 χρόνια ανακριβώς παρουσιάζονται»
Αξιωματικός των Τεθωρακισμένων υπηρέτησε υπο τον Παττακό ώς ανθυπίλαρχος. Από αυτόν και μυήθηκε.
Εχει ενδιαφέρον η μύησίς του όπως την περιγράφει ο ίδιος “καθό ήρχισεν γενομένη εκτός τού φυσιολογικού χώρου της Στρατιωτικής Υπηρεσίας και πολύ πριν την 21ην Απριλίου 1967 ώς ακολούθως:
“Μία ομάδα, κυρίως φοιτητών της Νομικής, Μεταξικής ιδεολογίας, εξέδιδεν την εφημερίδα «4η Αυγούστου» και αναζητούσε συνδρομητές. Μιλάμε για αρχές τού 60 όταν η ιδεολογική αντιπαράθεση ήταν έντονη. Όπως έντονες ήταν και οι καθημερινές συγκρούσεις στους δρόμους. Στην εφημερίδα εγγράφονταν συνδρομητές αρκετοί Ευέλπιδες και εν ενεργεία Αξιωματικοί προσκείμενοι στην Μεταξική ιδεολογία.
Φαίνεται όμως ότι κάποιος έκ της εφημερίδος τά εγγραφόμενα ονόματα των Ευελπίδων-Αξιωματικών θα τά έδιδεν εις ένα μεμυημένον στέλεχος της Απριλιανής ομάδος καθό εκρίνετο ότι ήσαν πολύ προωθημένοι και εκ πεποιθήσεως προσκείμενοι αφ’ εαυτών προς τους σκοπούς της οργανώσεως των Απριλιανών”. Μετέπειτα ο Αλμπάνης είκασεν χωρίς βεβαιότητα αλλά συμπερασματικώς ότι «πρέπει να εδίδοντο εις κάποιον υψηλότατον Απριλιανόν στέλεχος” πού δεν θέλει να κατονομάσει “καθό μετά την 21ην Απριλίου μέλη της εφημερίδας τής 4ης Αυγούστου διετέλεσαν εις θέσεις δευτέρας γραμμής τού επισήμου Κυβερνητικού σχήματος της 21ης Απριλίου”.
“Επίσης φαίνεται ότι τό παραλαμβάνων τά ονόματα των εγγεγραμμένων συνδρομητών στέλεχος των Απριλιανών με την σειράν του τά έδιδεν εις τους αντιστοίχους Διοικητάς πού υπηρέτει ο καθένας απ’ αυτούς εφ’ οσον οι Διοικηταί ήσαν μεμυημένοι όπως ο Αλμπανης πού το ονομά του εδόθη εις τον Διοικητήν του Παττακόν”.
Ετσι, λοιπόν, λέει ο Ιωάννης Αλμπάνης “τοποθετηθείς εις το ΚΕΤΘ στο ΓΟΥΔΗ με Διοικητή τον έχοντα φήμην αυστηρού και ατέγκτου Ταξιάρχου Στυλιανού Παττακού εκλήθη απ’ αυτόν εις το Γραφείον του”.
“Εκεί μου απηύθυνε δύο ερωτήματα. Τό ένα ηταν εάν πιστεύει στην Μεταξική ιδεολογία και διαβάζει την εφημερίδα 4η Αυγούστου. Αμέσως αντελήφθη ότι εκ της εφημερίδος είχε φθάσει το όνομά μου εις τον Παττακό. Ακαριαίως τού απήντησα θετικά αφού πέραν των όσων είχον μελετήσει ο ίδιος είχον ακούσει πάρα πολλά περί της περιόδου Μεταξά από τον πατέρα μου που είχε εργασθεί ως τεχνίτης εις τά έργα των οχυρών της Γραμμής Μεταξά”.
“Η επομένη ερώτηση τού Παττακού ήταν ως Ανθυπίλαρχος εάν ήμουν διατεθειμένος με τά άρματα να αναλάβω δράση για αυτές τις Μεταξικές ιδέες και η απάντησή μου ήταν, επίσης, θετική.
Έτσι, έγινα μέλος της Απριλιανής ομάδας με έναν κωδικό αριθμό αναγνώρισης για οποιονδήποτε τρίτον που θα μού τον έλεγε”.
Από την συζήτηση που είχα μαζί του προκύπτει ότι ο Γεώργιος Παπαδόπουλος ήτο ευφυέστατος “με πολλές στροφές και ότι απελάμβανεν σεβασμού και από τους κατωτέρους αλλά κυρίως από τους ανωτέρους του κατά βαθμόν και Ταξιν της Σχολής των Ευελπίδων”.
Παραθέτει κατωτέρω “δύο σχετικά συμβάντα που έλαβαν χώραν πρό της 21ης Απριλίου πού θα αποδείξουν το αληθές, όπως λέει, περί αυτού.
1ον.Τό 1954 ο Γ.Παπαδόπουλος εφοίτα εις την Ανωτέραν Σχολήν Πολέμου και ήτο ο νεαρότερος και εις βαθμόν Ταγματάρχης αλλά και κατά Τάξιν έκ της Σχολής Ευελπίδων μεταξύ άλλων 60 ανωτέρων του. Με το πέρας της φοιτήσεως ο Διοικητής της Σχολής τότε Υποστράτηγος και μετέπειτα Στρατηγός Α/ΓΕΕΘΑ Αθανάσιος Φροντιστής ηρώτησεν τους μαθητάς εάν τους εδίδετο το δικαίωμα να επιιλέξουν ως Διοικητήν Στρατιάς ποίον θα εξέλεγον μεταξύ των 60 συμφοιτητών. Αμέσως και οι 59 ανώτεροι του κατά Τάξιν και βαθμόν επέλεξαν τον μικρότερόν των Γ.Παπαδόπουλον.!!! Ένα σαφές δείγμα αναγνωρίσεως ότι εστρόφαρεν υπέρ το δέον.
2ον.Οποια Στρατιωτική σύσκεψις ανωτάτου επιπέδου εγίνετο μεταξύ στρατηγών πάντοτε με το πρόσχημα δήθεν τού Γραμματέως τού Συμβουλίου εκαλείτο ο Γ.Παπαδόπουλος. Τούτο επεβεβαίωσεν εις τον Παπαχελάν και ο αδελφικός φίλος τού Παπαδοπούλου Νικ.Φαρμάκης τ.Βουλευτής της ΕΡΕ ότι «εκαλείτο υπο ανωτέρων Αξιωματικών διότι «ημπορούσε να κάμει πράγματα που αυτοί καίτοι ανώτεροί του δεν ημπορούσαν να κάμουν».
Επίσης ο Αλμπάνης μ’ ανέφερεν αφ’ οσα τού είχεν είπει ο ίδιος ο Γ.Παπαδόπουλος ότι “μετά την ίδρυσιν τού ΙΔΕΑ (Ιερός Δεσμός Ελλήνων Αξιωματικών) εις την Μ.Ανατολήν το 1944 υπό τού τότε Αντισυνταγματάρχου Ιππικού Σόλωνος Γκίκα ώς αντιστάθμισμα τού αποτυχόντος Κομμουιστικού Πραξικοπήματος, το κίνημα τού ΙΔΕΑ το 1951 και την άνοδον της ΕΔΑ το 1958 ως Αξιωματικής Αντιπολιτεύσεως ο τότε Αντισυνταγματαρχης Γ.Παπαδόπουλος εκτελών χρέη Γεν. Γραμματέως τού ΙΔΕΑ ανησυχήσας απευθύνθη προς τον αρχικόν ιδρυτήν τού ΙΔΕΑ Σόλωνα Γκίκαν που τώρα ήτο Α/ΓΕΣ. Ο Γκίκας τού είπεν «κάμετε ό,τι θέλετε εγώ θα πολιτευθώ» όπερ κι’ εγένετο εκλεγείς βουλευτής με την ΕΡΕ το 1961-63″.
“Από τότε ο Παπαδόπουλος πήρε την όλη υπόθεση πάνω του μετονομάζων τον ΙΔΕΑ εις Εθνικήν Ενωσιν Νέων Αξιωματικών (ΕΕΝΑ) ή εν συντομία ΕΝΑ προφορικά. Η μετονομασία αυτή ήτο άκρως απόρρητος και ήτο γνωστή μόνον εις μυηθέντα μέλη του”.
Ο Επίλαρχος αφησεν να εννοηθεί ότι ο Παπαδόπουλος ήτο το μυαλό, ο Παττακός η αιχμή και ο Μακαρέζος ο ορθολογιστής των πραγμάτων.
“Ομως εξ ολων των άλλων πρωτοκλασάτων στελεχών Λαδά, Μπαλόπουλον, Λέκαν, Ντερτιλή, Ασλανίδη, Μέξη, Κωνσταντοπούλου κ.α εκείνος που έφερεν το κύριον βάρος τής Οργανώσεως ΕΕΝΑ επί πολλά έτη και ήτο δεξί χέρι τού Γ.Παπαδοπούλου ήτο ο Δημ.Ιωαννίδης και τούτο διότι: Η μία απο τάς δύο αδελφάς τού Ιωαννίδη Δέσποινα, σπουδάσασα ιατρός εις το Βέλγιον και υπηρετήσασα εις το Βελγικόν Κογκό διέθετεν ικανά χρήματα και ενεκεν αυτού ο Ιωαννίδης ημπόρεσε να αποκτήσει αυτοκίνητον Ι.Χ πράγμα που ήτο αδιανόητον διά την εποχήν εκείνην διά το σύνολον των Αξιωματικών. Ομως εκτός αυτού ο Ιωαννίδης ήτο ελεύθερος και είχε τρομακτικάς συνωμοτικάς ικανότητας και ατύπως εθεωρείτο ο Πατριάρχης της συνωμοτικότητος.
Ετσι λοιπόν ημπορούσε κατά σχεδίασιν τού Παπαδοπούλου αυθημερόν να κινείται ανα την Ελλάδα συνδέων τους διαφόρους μεμυημενους ή προς μύησιν Αξιωματικούς και να είναι παρών το πρωϊ στην Μοναδα του διό και ο Παπαδόπουλος ως ετόνισεν εις τον Αλμπάνην μεταφορικώς «εάν εξητάζετο το αίμα των ίσως να ήτο αδελφικόν». Τοσαύτην αδελφικήν σχέσιν είχεν μετά τού Ιωαννίδη. Αυτή η σχέσις απο το 1971 ενισχύθη τά μεγιστα ως κατωτέρω θα επεξηγηθή.
Επίσης αξίζει να καταγραφή ότι η αδελφή τού Ιωαννίδη Δέσποινα γνωρίσασα τον συμφοιτητήν της ιατρόν Ιάκωβον (Ζάκ) Αλαζράκην (Εβραϊκής καταγωγής) εις το Βέλγιον τον υπανδρεύθη χωρίς ποτέ ν’ αποκτήση παιδιά. Ειχον την τύχην να γνωρίσω την αδελφήν του Δέσποινα μετά το πέρας των Δικαστικών περιπέτειών μου όταν εξ ανάγκης διά προβλήματα υγείας επεσκεπτόμην την Κλινικήν «Κυανούς Σταυρός» που είχεν με τον σύζυγόν της Αλαζράκην απέναντι απο την Αμερικανικήν Πρεσβείαν εις Αθήνας.. Ποτέ δεν είχον συναντήσει τον Αλαζράκην ώστε να έχω προσωπικήν γνώμην ει μη μόνον εξ ακουσμάτων άλλων συγκρατουμένων μου εις τάς φυλακάς και έκ τού ιδίου τού Ιωαννίδη.
Τά μόνα που ημπορώ να καταγράψω ως αντελήφθην είναι ότι ο Ιωαννίδης επηρεάζετο παρα πολύ εις τάς αποφάσεις πού είχεν λαβει κατά το παρελθόν αλλά και την τότε τρέχουσαν περίοδον από τον γαμβρόν του Ζακ Αλαζράκην.
Αρκεί να σημειώσω ότι κατά τά λεγόμενα προς εμέ εκ τού Ιωαννίδου εις τάς εκλογάς τού 1977 τάς συνομιλίας με την Εθνικήν Παράταξιν προκειμένου βοηθηθή απο το κύκλωμα Ιωαννίδη τάς διεξήγαγεν έκ μέρους του ο Αλαζράκης.
Επίσης άπαντες οι τότε έγκλειστοι μικροί εις τον βαθμόν Αξιωματικοί οι προσκείμενοι εις τον Ιωαννίδην κατά τάς διαφόρους συζητήσεις εδείκνυον μίαν υπερβολικήν εμπιστοσύνην και θα έλεγον σεβασμόν και αξίαν πρός τον Αλαζράκην μνημονεύοντες αυτόν ως ΖΑΚ.Τό είπεν ο ΖΑΚ, το εκαμεν ο ΖΑΚ κ.λπ.
Εξαιρετικώς θα σημειώσω ότι ο Ι.Λαδάς ευλόγως αντι-ιωαννιδικός διετείνετο ότι ο Ζακ Αλαζράκης ήτο ο Σταθμάρχης της Μοσαντ στην Ελλάδα χωρίς ν’ αναφέρη οιονδήποτε στοιχείον επ’ αυτού. Ισως να εγνώριζεν περισσότερα καθό επί 5ετίαν υπήρξεν ο Γενικός Γραμματεύς τού Υπουργείου Δημοσίας Τάξεως και είχεν υπο Διοίκησίν του τά Σώματα Ασφαλείας.(Χωροφυλακή-Αστυνομία Πόλεων).
Ετσι:
.α.Η μεγάλη αδελφική σχέσις Παπαδόπουλου-Ιωαννίδη ένεκεν τού έργου συνδέσεως των μεμυημένων αλλά και της μυήσεως νέων καθ’ υπόδειξιν τού αρχισχεδιαστού Παπαδοπούλου επι πολλά έτη,
.β.Η γνώσις υπο τών λοιπών Απριλιανών στελεχών αυτής της συνδέσεως Παπαδοπούλου-Ιωαννίδη αλλά και τού σοβαροτάτου έργου πού επετέλει ο Ιωαννίδης ανά την Ελλάδα της συνδέσεως μεμυημένων ή μυήσεως νέων,
.γ.Η γνωσις υπο των λοιπών Απριλιανών ότι ήτο ο μοναδικός που εγνώριζεν σχεδόν όλον το δίκτυον των μεμυημένων και υπό μύησιν
.γ.Τάς αναμφισβητήτους συνωμοτικάς ικανότητας τού θεωρουμένου Πατριάρχου της Συνωμοσίας πού κατά το κοινώς λεγόμενον «ημπορούσε να υπανδρεύση ακόμη και καλόγηρον προκειμενου να πείση κάποιον και τον έπειθεν»
.δ.Η τρομερή μυστικοπάθεια, το μειλίχιον ύφος του και ο τρόπος ομιλίας του ήσαν αυτά τά οποία κατέστησαν τον Ιωαννίδην ως Διοικητήν της ΕΣΑ να είναι ο μοναδικός και αδιαμφισβήτητος φορεύς Ασφαλείας τού Καθεστώτος αφού τη ουσία διοικούσε και την Γενικήν Ασφάλειαν της Αστυνομίας Πόλεων και Χωροφυλακής.
Η ισχύς και ο λόγος του εις τάς προαγωγάς και μεταθέσεις Αξιωματικών ήτο ισχυροτέρα και αυτού τού Α/ΓΕΣ διό και είχεν τρομακτικήν επιρροήν ιδία επι των νεωτέρων Αξιωματικών.
Η εμπιστοσύνη και η απεριόριστος ισχύς του θα επαυξηθή απο το 1971 τοσούτον ώστε η ανατροπή Παπαδοπούλου η οποία εγένετο το 1973 να θεωρήται αστεία υπόθεσις ή άλλως άνευ αντιστάσεως τινός ως θα ιδωμεν κατωτέρω.
Εδώ σάν παρένθεση ο Αλμπάνης ανέφερεν ότι “εκτός απο τον κορμόν της κυρίας οργανώσεως ΕΕΝΑ υπό τον Παπαδόπουλον υπήρχον απο μόνες των αδέσποτες και ανεξάρτητες μικροομάδες άλλων Αξιωματικών έχουσαι τάς αυτάς ιδεολογικάς πεποιθήσεις δυνάμενας να αναλάβουν δράσιν. π.χ. η ομάς Αντισυνταγματάρχου Παπαγιάννη, η ομάς Συνταγματάρχου Σταματελοπούλου, Αντισυνταγματάρχου Παπαποστόλου κ.α. Αυταί αι ομάδες ενημερούντο ατύπως κατά διαστήματα ότι η κεντρική Οργάνωσις προχωρά και ώφειλον να είναι έτοιμοι προς συνένωσιν ολίγον χρόνον πρό της D ημέρας. Η αφ’ εαυτών συγκρότησις αυτών των ομάδων ήτο ο ιδιαίτερος δεσμός που είχεν αναπτυχθεί κατά την διάρκειαν τού εμφυλίου 1946-49 και του πολέμου της Κορέας.
Κυρίως αυταί αι ομάδες μή εχουσαι συνήθως οργανικά ένοπλα τμήματα εχρησιμο-ποιήθησαν διά τάς συλλήψεις Υπουργών και λοιπών Πολιτικών προσώπων κατά την 21ην Απριλίου 1967. Αρα έκ των προτέρων και πρό πολλού χρόνου ήσαν εντεταγμέναι εις το ολον σχέδιον και ένας έκαστος είχεν λάβει εντολήν ποίον πολιτικόν θα συνελάμβανεν, πού διέμενεν κ.λπ. καί άρα είχεν κάμει σχετικάς αναγνωρίσεις και προετοιμασίας χωρίς να το λέγη ούτε εις τον διπλανόν του.. Είμαι απολύτως βέβαιος ότι έκαστον μεμυημένον μέλος της ομάδος πέραν τού αρχηγού τής ομαδος πού τον είχεν μυήσει ουδένα έτερον εγνωριζεν.
Ιδού σχετικά παραδείγματα:
.α.Τό απογευμα της 20ης Απριλίου 1967 άπαντες οι μυημένοι ηρχισαν προετοιμαζόμενοι διά την αποστολήν που τους ειχεν δώσει ο επικεφαλής της ομάδος. Ετσι συγκεκριμένα την 18.00 ώραν της 20ης Απριλίου, τυχαίως, συναντώνται εις την πλατεΊαν ΒΑΘΗΣ δύο μέλη της ομάδος Παπαγιάννη ήτοι οι Ταγματάρχαι Θεόκλητος Παπαγεωργίου και Θεόδωρος Θεο-φιλογιαννάκος χωρίς να γνωρίζουν ότι ανήκον εις την αυτήν ομάδα. Αμφότεροι είχον ως αποστολήν την σύλληψιν πολιτικών προσώπων. Ετσι συναντώμενοι ο μέν Παπαγεωργίου το πιστόλι το ειχε τοποθετημένον εις ένα κουτί τούρτας Ζαχαροπλαστείου ο δε Θεοφιλογιαννάκος εις μίαν θήκην ηλεκτρικού σιδήρου αφήνοντας να εξέχει διά να φαίνηται το καλώδιον τού σιδήρου.Καί ό εχων Παπαγεωργίου την «τούρταν» είπεν εις τον έχοντα το σίδηρον Θεοφιλογιαννάκον ότι πηγαίνει να ίδή τά ανήψια του και τους πήρε γλυκά ο δε Θεοφιλογιαννάκος ότι είχε χαλάσει το ηλεκτρικό σίδηρο και το επήγαινε διά επισκευή. Τοσαύτη συνωμοτική μυστικότης υπήρχεν ενώ ήσαν στην ίδια ομάδα, δεν το εγνώριζον καίτοι μετά απο 7 ώρες ο καθένας τους θα συνελάμβανεν κάποιον πολιτικόν πρόσωπον.
Ο ένας εξηπάτησεν τον έτερον με τούρτα και ηλεκτρικό σίδηρον αντιστοίχως.
.β.Εγώ είχον ως Ανθυπίλαρχος συγκάτοικον επί 2ετίαν τον επίσης Ανθυπίλαρχον Χρ.Χα…(δεν θέλει να αναφέρω το ονομά του) ο οποίος κι’ αυτός έδιαβαζε την 4ην Αυγούστου και τον είχε μυήσει, όπως εμένα, ο Παττακός. Επληροφορήθημεν ότι είχομεν μυηθεί απο τον Παττακόν μόλις πρό 2 ετών όταν απεφασίσαμεν να αποκαλύψωμεν μεταξύ μας τους ρόλους. Δύο έτη συγκάτοικοι, συμμαθηταί της ΣΣΕ, αδελφικοί φίλοι και αλληλοαπεκαλύφθημεν μετά 57 έτη ποίους ρόλους είχομεν και ότι είμεθα μυημένοι απο τον Παττακόν.